1 września – 81. rocznica wybuchu II wojny światowej

81 lat temu hitlerowskie Niemcy zaatakowały Polskę zrzucając 380 bomb na miasto Wieluń i ostrzeliwując Westerplatte. Tak rozpoczęła się II wojna światowa.

1 września 1939 roku o godz. 4.45, bez wypowiedzenia wojny, niemieckie wojska uderzyły na Polskę na całej długości polsko-niemieckiej granicy oraz z terytorium Moraw i Słowacji, co spowodowało, że łączna długość frontu wyniosła ok. 1600 km. Atak był wspomagany zorganizowanymi nalotami bombowymi Luftwaffe na większość miast polskich.

Symbolem ataku Niemiec stało się uderzenie na polską składnicę wojskową Westerplatte w Wolnym Mieście Gdańsku, które rozpoczęło się o godz. 4.45 strzałami pancernika „Schleswig-Holstein”. Westerplatte broniło się pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego i kpt. Franciszka Dąbrowskiego. Przez tydzień strażnica wojskowa odpierała zmasowane ataki niemieckie z morza, ziemi i powietrza, stając się symbolem polskiego oporu.

„Halo, tu Warszawa i wszystkie rozgłośnie polskiego radia. Dziś rano o godzinie 5, minut 40 oddziały niemieckie przekroczyły granicę polską, łamiąc pakt o nieagresji. Zbombardowano szereg miast. Za chwilą usłyszą państwo komunikat specjalny” – takimi słowami 80 lat temu spiker Polskiego Radia obwieścił Polakom straszną wiadomość o rozpoczęciu niemieckiego ataku.

1 września rozporządzeniem prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego wprowadzony zostaje na terenie całej Polski stan wojenny. W II wojnie światowej uczestniczyło ponad 1,7 mld. ludzi z 61 państw. W wyniku konfliktu zginęło około 60 milionów osób, w tym 6 mln obywateli Polski.

„A więc wojna. Z dniem dzisiejszym wszystkie sprawy i zagadnienia schodzą na plan dalszy.  Całe nasze życie publiczne i prywatne przestawiamy na specjalne tory. Weszliśmy w okres wojny. Wysiłek całego narodu musi iść w jednym kierunku. Wszyscy jesteśmy żołnierzami. Musimy myśleć tylko o jednym: walka aż do zwycięstwa” – mówił 1 września 1939 roku do Polaków Stefan Starzyński, prezydent Warszawy w latach 1934-39.

Duża część działań w wojnie obronnej Polski toczyła się na terenie naszej Gminy. W dniach 16–18 września miejscowość była silnie bombardowana i ostrzeliwana przez niemieckie lotnictwo i artylerię. Dnia 16 września w Ruszkach miała miejsce słynna bitwa, w której płk Ludwik Głowacki zmusił do odwrotu zagon 35 pułku czołgów 4 Dywizji Pancernej z desantem pułku SS-Leibstandarte „Adolf Hitler”. W Juliopolu znajduje się jeden z największych w Polsce cmentarzy Żołnierzy Polskich poległych w czasie II wojny światowej. Podczas działań Bitwy nad Bzurą 1939 r. Młodzieszyn znalazł się w rejonie bitwy oraz na trasie przemarszu Wojsk Polskich do przepraw przez Bzurę. Ważnym miejscem pamięci narodowej jest również dzwonnica przy kościele – w czasie II wojny światowej pełniąca rolę więzienia, w którym przetrzymywano i mordowano mieszkańców z terenu gminy. W Witkowicach, w rejonie historycznej przeprawy wojsk polskich przez Bzurę, odnajdujemy pamiątkowy obelisk oraz most im. gen. Tadeusza Kutrzeby. Miejscowość jest „świadkiem” m.in. boju z Niemcami, w czasie którego ppor. Łukasz Ciepliński zniszczył osiem czołgów wroga. Budy Stare i okoliczne lasy były „świadkami” wielu dramatycznych chwil – lotnictwo niemieckie silnie ostrzeliwało i bombardowało te tereny.

Dla upamiętnienia bohaterów Bitwy nad Bzurą, szkoły podstawowe w naszej Gminie przyjęły za patronów imiona wielkich dowódców kampanii wrześniowej: SP w Młodzieszynie – gen. Stanisława Grzmota-Skotnickiego, SP w Kamionie – gen. bryg. Franciszka Włada, SP w Janowie – płk Ludwika Głowackiego.

To tylko część historii, o której pamięć należy podtrzymywać i pielęgnować. Hołd bohaterom możemy oddać odwiedzając miejsca pamięci poświęcone poległym oraz na licznych cmentarzach znajdujących się na terenie gminy Młodzieszyn, które są miejscem pochówku wszystkich walczących w obronie Polski i Polaków.

Skip to content