Dane o gminie

POŁOŻENIE, POWIERZCHNIA, LUDNOŚĆ.

Gmina Młodzieszyn położona jest w południowo – wschodniej części województwa mazowieckiego w powiecie sochaczewskim. Powiat ten jest jednym ze średniej wielkości powiatów w województwie. Pod względem liczby ludności (ok. 84 tys. mieszkańców) oraz pod względem powierzchni (731 km2) powiat plasuje się środku stawki w województwie. Powiat swoim obszarem obejmuje 7 gmin wraz ze stolicą powiatu – miastem Sochaczew. Sochaczew liczy 39.5 tys. mieszkańców i jest jednym ze średnich miast województwa mazowieckiego.
Gmina Młodzieszyn zajmuje powierzchnię 117.1 km2 co stanowi 16.01 % powiatu sochaczewskiego. Gmina graniczy z czterema gminami powiatu sochaczewskiego. Gmina na zachodzie graniczy z gminą Iłów, na południowych-zachodzie z gminą Rybno, na południowym-wschodzie z gminą Sochaczew oraz na wschodzie w gminą Brochów. Na północy gmina Młodzieszyn graniczy z gminą Wyszogród z powiatu płockiego.
Położenie Gminy charakteryzuje przebiegający przez gminę ciąg drogi krajowej nr 50 (relacji Sochaczew – Młodzieszyn – Płońsk) oraz bliskość ok. 10 km do drogi międzynarodowej międzynarodowej Nr 2 Warszawa – Poznań
Gmina leży w odległości 10 km od Sochaczewa, natomiast odległość od pozostałych ważnych ośrodków województwa mazowieckiego wynosi :
do Wyszogrodu – 10 km
do Warszawy – 60 km
a ośrodków województw ościennych: Łowicza ok. 20 km oraz Łodzi 100 km

Sama miejscowość Młodzieszyn jest siedzibą starej parafii i gminy. W kościele parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Młodzieszynie znajduje się krucyfiks pochodzący z Norymbergii z XVII wieku i zabytkowa monstrancja z tego samego okresu. Obok kościoła stoi dzwonnica, pamiątka po dawnym kościele z 1875 roku zburzonym w czasie II wojny światowej. W czasie okupacji hitlerowskiej została ona zamieniona na więzienie, gdzie przetrzymywano i mordowano mieszkańców z terenu gminy.

Ludność w Gminie Młodzieszyn zamieszkuje w miejscowościach zorganizowanych w sołectwa i ma charakter rozproszony. Administracyjnie obszar gminy podzielony jest na 20 sołectw i 27 miejscowości. Urząd Gminy Młodzieszyn – siedziba władz samorządowych jest położony centralnie i skupia podstawowe usługi.
Sołectwem skupiającym największą liczbę ludności jest Młodzieszyn, który zamieszkują 1383 osoby oraz Kamion zamieszkiwany przez 704 mieszkańców, zaś najmniejszą liczbę ludności posiada sołectwo Marysin 24 mieszkańców.
Rozpatrując bezpośrednie sąsiedztwo można stwierdzić, że gmina Młodzieszyn położona jest pośród gmin o zróżnicowanym poziomie rozwoju pod względem wielkości produkcji towarowej i rolniczej na 1 ha użytków rolnych.
Gmina położona jest w obszarze wpływów miasta Sochaczew jako ośrodka rangi subregionalnej z siedzibą władz samorządowych powiatu ziemskiego, skupiającego usługi: lecznictwa specjalistycznego, szkolnictwa średniego i wyższego, kultury, sportu oraz otoczenia biznesu. Podobnie jak całym Mazowszu, na terenie gminy przestrzenne zróżnicowanie wskaźnika gęstości zaludnienia jest bardzo duże.

Miejsca, które warto zobaczyć w gminie Młodzieszyn

Oprócz pięknej przyrody gmina posiada także kilka zabytków kultury: zespoły dworsko-parkowe w Ruszkach i Witkowicach, kościół parafialny w Kamionie, zabytkowy park w Młodzieszynie (gdzie można zobaczyć wiele okazałych drzew: lip, dębów, wiązów i buków, których wiek sięga 150 lat), a także stanowiska archeologiczne kultury łużyckiej nad Bzurą. W kościele parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Młodzieszynie znajduje się krucyfiks pochodzący z Norymbergii z XVII wieku i zabytkowa monstrancja z tego samego okresu. Obok kościoła stoi dzwonnica, pamiątka po dawnym kościele z 1875 roku zburzonym w czasie II wojny światowej. W czasie okupacji hitlerowskiej została ona zamieniona na więzienie, gdzie przetrzymywano i mordowano mieszkańców z naszego terenu.

Zabytkowe parki i obszar chronionego krajobrazu.

W gminie Młodzieszyn znajdują się 3 zabytkowe parki krajobrazowe tj. w Ruszkach , Młodzieszynie i Witkowicach .
Park we wsi Ruszki wraz z dworem – 5,14 ha powstał w połowie XIX wieku , przekształcony w początkach XX wieku , przedstawia wartości artystyczne, ekologiczne i krajobrazowe.
Park w Młodzieszynie – 4,80 ha powstał w XIX wieku , przedstawia wartość historyczną i krajobrazową .
Park i dwór w Witkowicach – powstały w XIX wieku i przekształcony w początkach XX wieku

Obszar chronionego krajobrazu zwany Nadwiślańskim” zawiera Dolinę rzeki Bzury i Dolinę Wisły , szczególnie bogate w zbiorowisko roślinne zwłaszcza o charakterze naturalnym , zachowała się część potężnych lasów łęgowych z udziałem okazałych topoli białych , wiązów , jesionów , olch i drzewiastych wierzb
– występowanie rzadkich gatunków fauny – siedliska lęgowe z rzędu
siewkowatych ( rybitwy , mewy i siweczki)
– bogata struktura wodonośna pradoliny Wisły wymagająca ochrony;
– wartości krajoznawczo-turystyczne – zmienność krajobrazu, dalekie
mazowieckie panoramy widokowe.
Położenie gminy w sąsiedztwie dwóch rzek : Wisły i Bzury wraz z kompleksem lasu tworzą uroczy zakątek i gdyby nie jakość tych wód , które są znacznie zanieczyszczone tworzyłyby wspaniałe tereny rekreacyjne i wypoczynkowe dla pobliskiej Warszawy i Łodzi. Ponieważ na przestrzenie kilku ostatnich lat znacznie ulega poprawie stan tych wód nie brak amatorów łowienia ryb już w tych rzekach. Trafiają się również amatorzy, którzy w dolinie rzek: Bzury i Wisły zakupują grunty rolne i budują domki z przeznaczeniem na rekreację. Ponieważ są to domki przeważnie w kompleksach leśnych mają zagwarantowany spokój i ciszę .

Na terenie gminy występują następujące pomniki przyrody :
Kamion – jałowiec pospolity o trzech pniach ;
Ruszki – lipa drobnolistna, dąb szypułkowy, grab pospolity, lipa drobnolistna, dwa klony srebrzystolistne i jesion wyniosły

Wartości historyczne i kulturowe :

Ślady bogatych losów ziemi młodzieszyńskiej możemy oglądać dziś nie tylko w postaci dworów, pałacu, zabytkowych dzwonnic, przydrożnych kapliczkach czy starych domów, ale również na wojennych nekropoliach, których w Młodzieszynie i okolicach jest dużo. To pamiątki po obu światowych wojnach.

Przez teren gminy w okresie II wojny światowej przemieszczały się Armie „Poznań” i „Pomorze” celem obrony Warszawy i przemieszczały się do Puszczy Kampinoskiej przeprawą przez rzekę Bzurę .Śladami walk są miejsca pamięci narodowej oraz cmentarzy żołnierzy poległych we wrześniu 1939 roku.
Cmentarze te znajdują się :
– w Juliopolu, gdzie spoczywa 3 773 żołnierzy
– w Mistrzewicach Nowych, gdzie spoczywa 29 żołnierzy,
– w Rokicinie, gdzie spoczywa 36 żołnierzy,
– miejsce przeprawy przez Bzurę w Witkowicach, gdzie spoczywa 21 żołnierzy
– w Budach Starych, gdzie spoczywa 80 żołnierzy;
– w Leontynowie, gdzie spoczywa 6 żołnierzy
– w Kamionie, gdzie spoczywa 6 żołnierzy.
Ogólnie w lasach Rokiciny spoczywa ok. 300 żołnierzy

I o ile, o cmentarzach z czasów II wojny mówi się często i wiele, tak te z czasów I wojny są mniej znane i zdecydowanie mniej głęboko utkwiły w świadomości lokalnej społeczności. Dzieje się tak za sprawą przekonania, że skoro w I wojnie walczyli ze sobą Niemcy i Rosjanie, czyli de facto nasi zaborcy, to nie powinno się o nich zbytnio pamiętać. Nie jest to do końca trafne myślenie, bowiem zarówno w wojskach niemieckich jak i rosyjskich walczyli, siłą wcieleni do tych formacji Polacy. Nosząc mundury obcych wojsk, bardzo często walczyli przeciw sobie.

W czasie I wojny światowej na terenie gminy Młodzieszyn powstały dwa cmentarze w Młodzieszynie i Kamionie, po jednym w Mistrzewicach, Bibiampolu, Helence, Nowej Wsi, Ruszkach oraz w Juliopolu. Były to nekropolie skrywające szczątki zarówno żołnierzy niemieckich jak i rosyjskich, a wśród nich także poległych obywateli polskich siłą wcielonych do obu zaborczych armii. Upływ czasu lub zaplanowane i przeprowadzone prace ekshumacyjne spowodowały, że do dzisiejszych czasów przetrwały jedynie cmentarze w Młodzieszynie przy ulicy Wyzwolenia, w Ruszkach oraz pojedyncze groby w Nowej Wsi i Stefanowie. Szczególnie ciekawą jest historia tego pierwszego cmentarza; spoczywają tu niemieccy żołnierze (w tym zapewne Polacy), którzy zginęli w wyniku ostrzału rosyjskiej artylerii szpitala polowego znajdującego się w dawnej cukrowni w Młodzieszynie. Ostrzał rozpoczął się w sylwestrową noc 1914 roku i zupełnie zaskoczył wojska niemieckie stacjonujące wówczas w Młodzieszynie; zamieszanie było tak wielkie, że z płonącej cukrowni nie wyniesiono wielu rannych, którzy spłonęli w niej żywcem. Pierwotnie pochowano ich po wschodniej części dzisiejszej ulicy Wyzwolenia, a potem ekshumowano i przeniesiono na drugą stronę tej ulicy, w miejsce nazywane „wzgórzem wschodzącego słońca”, które swą nazwę zawdzięcza zapewne temu, że było tu dużo jasnego piasku mieniącego się podczas wschodu słońca.

Zaplecze gastronomiczne

Na terenie gminy działają lokale gastronomiczne:
– Bar „Pod dębami” w miejscowości Janów
– Bar „U Waldka” w miejscowości Młodzieszynek
– Zajazd „7 mila” w miejscowości Młodzieszyn
– Restauracja „Beczka smaków” w miejscowości Młodzieszyn
– Bar „Pycha Micha” w miejscowości Młodzieszynek
– „Kebab u Gosi” w miejscowości Janów

Jednostki gospodarcze na terenie gminy

Na terenie gminy Młodzieszyn działa około 280 podmiotów gospodarczych, z czego 90% to drobne podmioty gospodarcze. Przeważają w nich podmioty o następującym charakterze:
– sklepy – 27
– usługi transportowe – 38
– usługi budowlane – 19
– handel obwoźy – 22
– usługi ślusarskie, hydrauliczne itp. – 7
– usługi stolarskie – 6
– zakłady krawieckie – 1
– zakłady fryzjerskie – 2
– kupno – sprzedaż, naprawa samochodów – 18
– pozostała ilość to pojedyncze podmioty gospodarcze.

Komunikacja – PKS

Komunikacja – PKS wykonuje kursy do różnych miejscowości. Na terenie naszej gminy kursy te wyglądają następująco:
– Wyszogród – Mistrzewice Kamion – Śladów – Sochaczew
– Sochaczew – Wyszogród przez Ruszki
– Sochaczew – Wyszogród przez Januszew
– Sochaczew – Iłów – Młodzieszyn – Sochaczew
PKS Sochaczew wykonuje kursy do Warszawy, Wyszogrodu, Kampinosu, Skierniewic, Żyrardowa, Słomczyna.
Dodatkowo PKS Ciechanów wykonuje kurs relacji Ciechanów – Wyszogród – Młodzieszyn – Ruszki – Sochaczew.

INFORMACJE PRAKTYCZNE